Tranh cãi trái chiều về dự thảo xây dựng chính sách mức thuế tài sản của Bộ Tài Chính

Việc đánh thuế tài sản sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường bất động sản. Do đánh thuế tài sản sẽ ảnh hưởng đến giá nhà đất, tạo gánh nặng cho người dân nhất là những người dân có thu nhập nhất muốn sở hữu một ngôi nhà cho riêng mình khi phải nộp cả thuế nhà và thuế đất hàng năm. Tuy nhiên nếu xét về lợi ích lâu dài thì thuế này sẽ có tác động tích cực đến thị trường bất động sản do đó cần phải tìm ra giải pháp, mức thuế và cách tính thuế phù hợp nhất.

Cách tính mức thuế tài sản theo dự thảo Bộ Tài Chính xây dựng

Bộ Tài chính đang đề nghị xây dựng Luật Thuế tài sản. Theo đó, Bộ này đề xuất đánh thuế đối với đất ở và nhà. Cụ thể, với nhà ở, Bộ Tài chính xây dựng 2 phương án đánh thuế: Một là đối với nhà ở có giá trị từ 700 triệu đồng trở lên; hai là nhà ở có giá trị 1 tỷ đồng trở lên.

Ngưỡng không chịu thuế là nhà có giá trị 700 triệu đồng trở xuống hoặc 1 tỷ đồng trở xuống. Điều này có nghĩa, phần bị đánh thuế tài sản là phần có giá trị trên 700 triệu đồng hoặc trên 1 tỷ đồng.

Ví dụ: một căn nhà có giá trị 800 triệu đồng sẽ bị đánh thuế với phần giá trị 100 triệu đồng, tức 0,3-0,4% của 100 triệu đồng.

Còn đối với đất ở (bao gồm cả trường hợp sử dụng để kinh doanh; đất xây dựng nhà chung cư): áp dụng mức thuế suất là 0,3% trên toàn bộ giá trị đất.

Thuế tài sản áp dụng với bất động sản nhà - đất- chung cư

Tại sao thuế tài sản lại gây tranh cãi và không được lòng dân?

Hiện nay thu nhập người dân vẫn còn mức thấp nhưng giá nhà đất lại cao, thậm chí nhiều nơi bị “đẩy” cao hơn nhiều lần so với giá trị thực tế. Việc thu thuế ảnh hưởng đến quyền lợi sát sườn với người dân nên chắc chắn khi đưa ra sẽ vấp phải những phản đối không nhỏ.

Việc đánh thuế đối với nhà ở mức 700 triệu đồng trở lên “nhắm” trực tiếp tới bộ phận những người thu nhập thấp. Thực tế, ở các đô thị lớn, nhà ở xã hội phải có giá trên 700 triệu đồng.

Đồng thời việc đánh thuế tài sản này cũng sẽ kéo giá bất động sản lên cao, khiến “ước mơ” sở hữu một ngôi nhà để “an cư lạc nghiệp” của nhiều người trở nên xa vời hơn. Hơn nữa rất có thể sẽ xảy ra tình trạn “thuế chồng thuế” khi người tiêu dùng (người mua nhà) vừa phải nộp tiền sử dụng đất rất lớn, vừa phải nộp thuế tài sản.

Thuế tài sản tác động đến thị trường bất động sản như thế nào?

Luật Thuế tài sản nếu được ban hành tại thời điểm hiện nay sẽ có tác động rất lớn đối với thị trường bất động sản và người tiêu dùng.

Luật thuế này được ban hành sẽ tác động đến mặt bằng giá cả nói chung mà trực tiếp là giá cả trên thị trường bất động sản cũng như tác động làm giảm phần nào hoạt động đầu tư, kinh doanh của các nhà đầu tư thứ cấp dẫn tới khả năng sụt giảm giao dịch trên thị trường bất động sản.

Nếu đánh thuế hợp lý thì sẽ tạo ngữ cảnh tốt cho phát triển thị trường bất động sản. Người dân cần cân nhắc cụ thể hoàn cảnh của mình khi quyết định tham gia thị trường. Đầu tư trên thị trường bất động sản sẽ thực chất hơn, mang lại hiệu quả thực cho phát triển kinh tế đất nước. Giá nhà đất sẽ thấp đi, tạo năng lực cạnh tranh cao cho nền kinh tế.

Tiêu điểm được dư luận quan tâm là việc đánh thuế căn nhà thứ hai sẽ giúp làm tăng ngân sách nhà nước, đảm bảo việc điều tiết thị trường. Trong trường hợp nếu thị trường bất động sản tăng trưởng quá nóng, việc tăng thuế sẽ giúp hạ nhiệt thị trường.

Một trong những tác động đầu tiên ảnh hưởng tới thị trường bất động sản được các chuyên gia cảnh báo nếu đánh thuế căn nhà thứ hai là sẽ giết chết phân khúc nhà ở cho thuê. Với các nước phát triển như Đức, Pháp, thị trường nhà ở cho thuê chiếm 70% quỹ nhà. Tuy nhiên, con số này ở Việt Nam chỉ là 10%.

Ông Vũ Văn Phấn - Phó Cục trưởng Cục quản lý Nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho rằng, để giúp thị trường bất động sản phát triển bền vững, trước hết cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách và hệ thống pháp luật về thị trường bất động sản giúp tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người mua nhà.

Luật mới cũng có tác dụng phòng chống đầu cơ và hạn chế tình trạng sử dụng lãng phí bất động sản. Khi đưa vào thực tiễn, sắc thuế có thể tạo nên làn sóng dịch chuyển dòng tiền. Cụ thể, thay vì đầu tư vào bất động sản, dòng tiền sẽ chuyển sang sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Một khi phản ứng này diễn ra, những người có nhu cầu thật sẽ có thêm cơ hội tiếp cận nhà ở và tăng thêm nguồn thu ngân sách cho nhà nước ổn định, dài hạn, bền vững. Bên cạnh đó, Luật thuế cũng hướng các nhà đầu tư thứ cấp đi vào lựa chọn thành lập doanh nghiệp kinh doanh bất động sản chứ không tập trung kinh doanh cá thể như hiện nay.

Trên thực tế, thị trường khi thừa cung thì giá thấp mà thiếu cung thì giá cao. Do đó, cần quản lý tốt quy hoạch, đồng thời cấp phép triển khai dự án phải phù hợp với nhu cầu thực tế của thị trường. Vấn đề đặt ra là nhà nước cần kiểm soát thị trường bất động sản ở góc độ cung cầu. Một vấn đề cấp bách khác là phải nhanh chóng xây dựng được hệ thống thông tin về thị trường bất động sản công khai, minh bạch thì mới tạo dựng được một thị trường phát triển lành mạnh.